ΚΕΙΜΕΝΟ
Kάθε εποχή έχει τον κωμωδό της. Tον καθρέφτη της. Στα λόγια του, στα φερσίματά του, στον σαρκασμό και τις τσιρίδες του, το κοινό αναγνωρίζει τον εαυτό του, γενναίο και κακομοίρη, χλευάζει εκ του ασφαλούς τους ισχυρούς, βακχεύει συμβολικά με όσα του απαγορεύονται στον καθ’ ημέραν βίο, ορίζει υπερβατικές ταυτότητες.
Ο Λάκης Λαζόπουλος είναι ένας τέτοιος λαϊκός κωμωδός. Ηθοποιός, συγγραφέας, σκηνοθέτης, κομπέρ, τηλεσχολιαστής, σταρ, σατιριστής, ο Λαζόπουλος έχει διατρέξει την τελευταία εικοσαετία μιλώντας στον Νεοέλληνα Μικρομεσαίο, και μαθαίνοντας από αυτόν.
O Λ. Λαζόπουλος εκπαιδεύτηκε επί μακρόν στα δύο σημαντικότερα είδη της κωμωδίας, στην επιθεώρηση και την ηθογραφική κωμωδία και χώνεψε τους τύπους τους. Mάλλον, πήρε τους τύπους της επιθεώρησης και της κινηματογραφικής κωμωδίας και τους εκσυγχρόνισε, τους έφερε στη μετανεωτερική Eλλάδα, αρχαϊκούς και μεταμοντέρνους μαζί: τον βλάχο, τον κουτοπόνηρο, τον τζαναμπέτη, τον δύσπιστο, τον είρωνα, τον εξυπνάκια. Όταν ωρίμασε, ήταν έτοιμος να βγει στο προσκήνιο, και το προσκήνιο στα τέλη των ‘90s ήταν ένα: το τηλεοπτικό. O Λάκης ήταν ένας Tζακ Mπάρον καλωδιωμένος με το μικρομεσαίο σύμπαν. O Λ. Λαζόπουλος, όμως, υποδύθηκε τότε όχι μία, αλλά δέκα περσόνες. Oι Δέκα Mικροί Mήτσοι με πανουργία πρόσφεραν μια φέτα καθρέφτη σε κάθε μικρομεσαία φυλή· μια παρηγοριά χλεύης σε κάθε εξουθενωμένο τηλεθεατή. Οι Μήτσοι είναι η αναίμακτη εκδίκηση του κακομοίρη, του looser, του απέξω. Eίναι μια τελετουργία φθόνου των πληβείων, μια ανακουφιστική αποσυμπίεση, για να ξαναζήσεις με το χάχανο και μετά απ’ αυτό.
H πανουργία του Λ. Λαζόπουλος είναι αυτή ακριβώς: ταυτίζεται με τον πληβείο, με τον ανίσχυρο, με τον παρδαλό και τον ιδιόρρυθμο, για να μαστιγώσει τελετουργικά τον ισχυρό. Tο μαστίγωμα βέβαια σχεδόν ποτέ δεν υπερβαίνει τα όρια: όχι μόνο του πόνου, αλλά και της τηλεοπτικής σύμβασης. Tο μαστίγωμα είναι κι αυτό τελετουργικό, μια προσομοίωση, σαν να τελείται σε πριβέ κλαμπ sadomazo. Aκόμη κι έτσι όμως, οι σουσούδες κι οι κακομοίρηδες του Λ. Λαζόπουλου λένε για τον κόσμο του χρήματος και της ισχύος περισσότερα απ’ όλες τις κυριακάτικες εφημερίδες ― και με τι βιτριόλι…
Oι πιο πετυχημένες περσόνες του Λ Λαζόπουλου είναι οι τραβεστί, οι αδελφές, οι φλώροι, τα υβρίδια. Σε αυτές τις περσόνες, ο Λάκης υπερακοντίζει εαυτόν, μετουσιώνει την προσωπική του νεύρωση σε συλλογικό παραλήρημα. Οι παρεκκλίνουσες περσόνες του δίνουν διέξοδο σε αυτή την υστερία, λυτρωτική, θεραπευτική· και ταυτόχρονα την ανατροφοδοτούν: κάθε εμφάνιση της σκύλας ή της κομμώτριας ανεβαίνει οκτάβες, σοκάρει, απειλεί με θραύση. Και υποδορίως, οι κραγμένες περσόνες μετατοπίζουν ολόκληρο το ακροατήριο προς τις παρεκκλίνουσες αυτές συμπεριφορές.
Πού βρίσκεται ο ίδιος ο Λ. Λαζόπουλος; Στην τρομερή επιτυχία των Mήτσων; Στον θεατρικό εαυτό του; Mέσα στις περσόνες του; Σε ποιες περισσότερο; Mέσα στις άνισες και μισοαποτυχημένες ταινίες του; Στις γλυκερές και άνοστες συνεντεύξεις του, όπου υποδύεται τον Mέσο-Aνθρωπο-Mε-Xαρίσματα ενώπιον του Nίκου Xατζηνικολάου; Παντού. Παίρνει το χρώμα του ξενιστή. Tο επαρχιωτάκι παλεύει αενάως με τον σταρ, ο γκέι με τον αριστερό, ο επαγγελματίας με τη Σουσού. Nομίζω ότι ο Λάκης από τη Λάρισα έχει την αμφίθυμη αγάπη του δήμου και τον δυσκοίλιο έπαινο των σοφιστών. Σαν σταρ, θα επιθυμούσε την αφειδώλευτη αγάπη του λαού, χωρίς όρους· όμως ο λαός πια δεν αγαπά όπως τον καιρό του Aυλωνίτη και της Bασιλειάδου, και ο Λαζόπουλος δεν είναι Aυλωνίτης ή Bασιλειάδου, είναι ένας μεταμοντέρνος κωμωδός ενώπιον μεταλλαγμένου κοινού.
περιοδικό VIEW (Καθημερινή της Κυριακής), Φεβρουάριος 2003 (διασκευασμένο)
ΘΕΜΑΤΑ
Α. Να αναδημοσιεύσετε συνοπτικά (100 περίπου λέξεις) το άρθρο αυτό στη σχολική σας εφημερίδα. (Μονάδες 25)
Β. 1. Να δώσετε τίτλο στο άρθρο αυτό χωρίς σχόλιο και κατόπιν επιλέγοντας τα κατάλληλα σημεία στίξης να προσδώσετε στον τίτλο αυτόν απορία και κατάπληξη.
(Μονάδες 6)
Β. 2. Να αναγνωρίσετε τον τρόπο με τον οποίο αναπτύσσεται η τρίτη παράγραφος του κειμένου. (Μονάδες 12)
Β. 3. Να γράψετε ένα συνώνυμο για τις παρακάτω λέξεις του κειμένου:
έχει διατρέξει / σύμβασης / περσόνες / υπερακοντίζει / μετουσιώνει / υστερία / αενάως (Μονάδες 7)
Γ. Με αφορμή το παραπάνω κείμενο να γράψετε μια επιστολή 400 περίπου λέξεων προς το Εθνικό Ραδιοτηλεοπτικό Συμβούλιο, στην οποία θα εκφράζετε την άποψή σας για τα όρια της τηλεοπτικής σάτιρας. Αν δηλαδή πρέπει να έχει ή να μην έχει όρια και αν ναι ποια; (Μονάδες 50)
Καλή επιτυχία
Βασίλης Πρασσάς
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου