Δευτέρα 4 Απριλίου 2011

ΜΕΣΣΙΑΝΙΣΜΟΣ

Μεσσιανισμός: Διαχρονικά επικίνδυνος
Φαινόμενο ακραίο, σοβαρό και πολυσύνθετο, ο μεσσιανισμός, μαστίζει στις μέρες μας αρκετές, υπανάπτυκτες κυρίως, κοινωνίες. Πρόκειται για την προσδοκία ελεύσεως ενός σωτήρα, ο οποίος έχοντας έμφυτα ξεχωριστά χαρίσματα θα λυτρώσει το λαό ή το έθνος από τα προβλήματά του. Η προσδοκία αυτή δεσμεύει τους ανθρώπους στην παθητική παρακολούθηση των τεκταινομένων και υποθάλπει την κοινωνική αδιαφορία. Συνακόλουθα, συμβάλλει στη διάσπαση της κοινωνικής συνοχής και καθίσταται επιζήμια για την πολιτική και πολιτειακή λειτουργία.
Επιτακτική είναι η ανάγκη, λοιπόν, του επακριβούς προσδιορισμού των παραγόντων που ευνοούν την επικράτηση του μεσσιανισμού σε μια κοινωνία. Αρχικά, το χαμηλό μορφωτικό επίπεδο που άμεσα συνεπάγεται και την πνευματική ισχνότητα ενός λαού τον ωθεί στην υιοθέτηση μεσσιανικών πεποιθήσεων. Οι πολίτες δεν έχουν ανεπτυγμένη κριτική ικανότητα, στερούνται γνώσεων και ορθού τρόπου σκέψης και ως απόρροια αυτών, εύκολα χειραγωγούνται και ετεροκατευθύνονται. Η ελλιπής μόρφωση τους καθιστά ευάλωτους σε κάθε μορφή υπολανθάνουσας εξωτερικής επίδρασης και ανίσχυρους να αντιδράσουν.
Επιπλέον, η διαμορφωμένη πραγματικότητα σε οικονομικό και κοινωνικό επίπεδο είναι καθοριστικός παράγοντας για την εξάπλωση του μεσσιανισμού. Αυτό διαφαίνεται από το γεγονός ότι σε χώρες που βασιλεύει η φτώχεια, η εξαθλίωση, ο κοινωνικός αποκλεισμός και οι ανισότητες, ο ερχομός του σωτήρα-ηγέτη φαντάζει ως η μοναδική διέξοδος, η τελευταία ελπίδα για αλλαγή της κατάστασης, για την εξασφάλιση ενός καλύτερου μέλλοντος. Άλλωστε, η διαιώνιση των προβλημάτων μαρτυρά την ανικανότητα των κυβερνήσεων να δώσουν ένα τέλος στον πόνο, τη θλίψη και τη δυστυχία. Αυτός είναι και ο κύριος λόγος που το φαινόμενο του μεσσιανισμού κυριαρχεί στις χώρες του λεγόμενου Τρίτου Κόσμου.
Επιπρόσθετα, η αβουλία, η νωθρότητα, η ραθυμία στην οποία έχουν περιέλθει οι πολίτες προωθεί τη μεσσιανική αντίληψη. Οι άνθρωποι δεν μετέχουν πλέον στα κοινά με ζήλο, δυναμικότητα, αποφασιστικότητα, αλλά επιδεικνύουν μια μορφή έσχατης περιφρόνησης και αδιαφορίας για αυτά, στοιχείο που εκπηγάζει από την έλλειψη εμπιστοσύνης στις δικές τους δυνάμεις, στις δικές τους ικανότητες. Ο συμβιβασμός και η ενδοτικότητα είναι τα λογικά επακόλουθα, καθώς και η ελπίδα για την έλευση ενός Μεσσία που θα μεταβάλλει τα δεδομένα.
Ακόμη, την έξαρση του μεσσιανισμού πολλές φορές υποδαυλίζουν διάφορες εξωτερικές πηγές δύναμης και επιρροής, όπως τα μέσα μαζικής ενημέρωσης και οι θρησκευτικές οργανώσεις. Αντικειμενικός σκοπός τους είναι η πόλωση και ο φανατισμός, η εμφύσηση ακραιφνών ιδεολογιών και πεποιθήσεων, στις οποίες εντάσσεται και ο μεσσιανισμός. Έτσι, ικανοποιούνται πληρέστερα και ασφαλέστερα τα συμφέροντα των δημαγωγών, οι βλέψεις, οι επιδιώξεις και οι προσδοκίες τους.
Θα ήταν παράλειψη εάν δεν επισημαίναμε πως πιθανό αίτιο για την εδραίωση του μεσσιανισμού σε μια κοινωνία αποτελεί η απουσία εθνικής ταυτότητας. Οι λαοί που δεν μεριμνούν για τη διαφύλαξη της εθνικής τους ακεραιότητας και τη συνέχιση της πολιτιστικής τους παράδοσης στηρίζονται σε σαθρά θεμέλια και ως συνέπεια ταλαντεύονται επικίνδυνα, έτσι ώστε να επιτάσσεται, τελικά, η καλλιέργεια της μεσσιανικής νοοτροπίας. Κατακριτέο, βέβαια, αλλά και αναπόφευκτη γι αυτούς τους λαούς.
Τέλος, πρέπει να τονίσουμε ότι η αρχηγική αυταρέσκεια, η πολιτική φιλοδοξία και η ιδιοτέλεια των αρχόντων της κάθε χώρας μπορεί να οδηγήσει στην εγκόλπωση της μεσσιανικής νοοτροπίας. Εξάλλου, η απογοήτευση από τις κυβερνητικές πολιτικές είναι συχνά τόσο μεγάλη που δεν αφήνει περιθώρια επιλογής.
Έχοντας ως δεδομένα τα προαναφερθέντα καταλήγουμε στο ευλογοφανές συμπέρασμα ότι ο μεσσιανισμός υπονομεύει τη λειτουργία του δημοκρατικού πολιτεύματος, αλλά και του κοινωνικού συνόλου. Συγκεκριμένες προτάσεις κρίνεται αναγκαίο να διατυπωθούν για την αντιμετώπιση και την εξάλειψη των αιτίων του. Ο μεσσιανισμός είναι εκ βάθρων αναχρονιστικός και δεν αρμόζει στη σύγχρονη εποχή μας. Ας τον περιορίσουμε για να πάμε μπροστά.
Αλέξανδρος Ντάκας

1 σχόλιο:

  1. Χριαζομαι παραγοντες που ευνοουν την επικρατηση του μεσσιανισμου σε μία κοινωνια.

    ΑπάντησηΔιαγραφή