Ετος Εθελοντισμού 2011

Πάνω από 100 εκατομμύρια Ευρωπαίοι δραστηριοποιούνται σε εθελοντικές δραστηριότητες, απολαμβάνουν τους καρπούς της αλληλεγγύης και μέσω αυτής κάνουν τη διαφορά στην κοινωνία μας. Μια έρευνα του Ευρωβαρομέτρου που πραγματοποιήθηκε το 2006 έδειξε ότι 3 στους 10 Ευρωπαίους ισχυρίζονται ότι δραστηριοποιούνται σε εθελοντικές δράσεις και ότι περίπου το 80% των ερωτηθέντων αισθάνονται ότι οι εθελοντικές δραστηριότητες αποτελούν ένα σημαντικό τμήμα της δημοκρατικής ζωής της Ευρώπης.

Υπάρχει μια τεράστια γκάμα εννοιών, ορισμών και παραδόσεων σχετικών με τον εθελοντισμό. Ωστόσο, αυτό που αποτελεί κοινό γνώρισμα σε όλη την Ευρώπη είναι το γεγονός ότι οπουδήποτε οι άνθρωποι συμμετέχουν σε τέτοιες δραστηριότητες αλληλοβοήθειας, υποστήριξης αυτών που χρήζουν βοήθειας, προστασίας του περιβάλλοντος, διάδοσης των ζητημάτων που άπτονται των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ή προκειμένου να συντελέσουν στην εκκίνηση διαδικασιών για να διασφαλιστεί το δικαίωμα όλων σε μια αξιοπρεπή ζωή, τόσο σε ατομικό όσο και σε κοινωνικό επίπεδο οι εθελοντές επωφελούνται και η κοινωνική συνοχή ενισχύεται.
Ο εθελοντισμός μετράει γιατί:
• Οι εθελοντές είναι φορείς των Ευρωπαϊκών αξιών και στόχων όπως αυτοί αποτυπώνονται στις διάφορες Συνθήκες και συγκεκριμένα όσον αφορά την προώθηση της κοινωνικής συνοχής, της αλληλεγγύης και της ενεργούς συμμετοχής – είναι τα χέρια αυτών που καθημερινά μετατρέπουν τις αξίες αυτές σε πράξη
• Ο εθελοντισμός συντελεί στην κατασκευή μιας Ευρωπαϊκής ταυτότητας που οι ρίζες της βρίσκονται σε αυτές τις αξίες καθώς και στην κατεύθυνση προς μια αμοιβαία κατανόηση μεταξύ των ανθρώπων εντός των κοινωνιών αλλά και σε όλη την Ευρώπη
• Ο εθελοντισμός στην οριζόντια μορφή του είναι απαραίτητο συστατικό στοιχείο μιας ευρείας γκάμας πολιτικών της Ε.Ε. όπως είναι η κοινωνική ένταξη, η παροχή ευκαιριών δια βίου μάθησης για όλους, οι πολιτικές που επηρεάζουν τη νεολαία, ο διάλογος μεταξύ των γενεών, η ενεργός γήρανση, η ένταξη των μεταναστών, ο διαπολιτισμικός διάλογος, η προστασία του πολίτη, η ανθρωπιστική βοήθεια, η βιώσιμη ανάπτυξη και η περιβαλλοντική προστασία, τα ανθρώπινα δικαιώματα, η παροχή κοινωνικών υπηρεσιών, η αύξηση των ποσοστών απασχόλησης, η προώθηση της ενεργούς ιδιότητας του Ευρωπαίου πολίτη, η μάχη κατά του «ψηφιακού κενού», η κοινωνική εταιρική ευθύνη
• Ο εθελοντισμός αποτελεί οικονομικό παράγοντα. Ο εθελοντικός τομέας συμβάλει κατά 5% στο ΑΕΠ των εθνικών οικονομιών
• Οι εθελοντές και οι οργανισμοί τους βρίσκονται στο μέτωπο για την ανάπτυξη καινοτόμων δράσεων που ανιχνεύουν, δίνουν φωνή αλλά και ανταποκρίνονται στις ανάγκες της κοινωνίας.
Οι εθελοντές αντικατοπτρίζουν την πολυμορφία της ευρωπαϊκής κοινωνίας καθώς είναι άνθρωποι προερχόμενοι από όλες τις ηλικίες, άνδρες και γυναίκες, εργαζόμενοι και άνεργοι, άνθρωποι με διαφορετική εθνική καταγωγή και διαφορετικές πεποιθήσεις και τέλος πολίτες από όλες τις εθνικότητες.
Ωστόσο, 7 στους 10 δεν είναι εθελοντές και αντιμετωπίζουν φραγμούς στο να γίνουν λόγω της έλλειψης σχετικής πληροφόρησης, της πίεσης χρόνου, των ισχνών οικονομικών πηγών και ενός αισθήματος που τους καθιστά «αδύναμους» στο να γίνουν εθελοντές. Ενδεικτικά, η αρνητική εικόνα του εθελοντισμού πηγάζει από τις εποχές που ο εθελοντισμός ήταν μάλλον «ένα υποχρεωτικό καθήκον», από τις διακρίσεις, από τις αποθαρρυντικές νομικές ρυθμίσεις και την απουσία νομικής κατοχύρωσης, την ελλιπή προστασία σχετικά με τους κινδύνους που μπορεί να ενέχει μια τέτοια δραστηριότητα, το ζήτημα της βίζας και άλλα εμπόδια για τους πολίτες εκτός Ε.Ε. – για να αναφέρουμε μερικούς μόνο από τους ανασταλτικούς παράγοντες.
Γιατί ένα Ευρωπαϊκό Έτος Εθελοντισμού το 2011
Ο εθελοντισμός παρέχεται ελεύθερα, αλλά δεν στερείται κόστους – χρήζει στοχευμένης υποστήριξης από όλους τους ενδιαφερόμενους – εθελοντικούς οργανισμούς, κυβερνήσεις σε όλα τα επίπεδα, επιχειρήσεις, καθώς και ενός ευνοϊκού πολιτικού περιβάλλοντος συμπεριλαμβανομένων και των υποδομών που είναι απαραίτητες για την ανάπτυξη εθελοντικής δράσης.
Το 2011 θα εορταστεί η 10η επέτειος του Διεθνούς Έτους Εθελοντών των Ηνωμένων Εθνών: το Διεθνές Έτος Εθελοντισμού 2011 έδειξε ότι όταν δημόσια αποδίδεται ιδιαίτερη σημασία στους εθελοντές και στην κοινωνική τους συμβολή οι κυβερνήσεις και οι άλλοι ενδιαφερόμενοι δεσμεύονται σε κοινές δράσεις. Οι συμπράξεις αυτές θα είναι δυνατό να αναζητηθούν στις δράσεις του ΟΗΕ το 2011, προκειμένου να ανιχνευθεί η πρόοδος που έχει γίνει ως τώρα και να αναπτυχθεί μια Ευρωπαϊκή πολιτική ατζέντα για τον εθελοντισμό “2011 +”.
Παρά το γεγονός ότι η Ε.Ε. έχει εστιάσει αρκετά σε όλες τις μορφές εθελοντισμού τα τελευταία χρόνια, απέχουμε αρκετά ακόμη από την ανάπτυξη μιας ολοκληρωμένης στρατηγικής και δράσης σε Ευρωπαϊκό επίπεδο για την προώθηση, την αναγνώριση, τη διευκόλυνση και την υποστήριξη του εθελοντισμού προκειμένου αυτός να αναπτύξει πλήρως τη δυναμική του.
Οι στόχοι του Ευρωπαϊκού Έτους Εθελοντισμού 2011, όπως προτάθηκαν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή , είναι οι εξής:
• Η δημιουργία ενός περιβάλλοντος ευνοϊκού για τον εθελοντισμό στην Ε.Ε. –Να αποτελέσει ο εθελοντισμός μέρος της προώθησης της συμμετοχής του πολίτη και διεθνικών δραστηριοτήτων στο πλαίσιο της Ε.Ε.
• Eνδυνάμωση των εθελοντικών οργανώσεων και βελτίωση της ποιότητας του εθελοντισμού – Διευκόλυνση του εθελοντισμού και ενθάρρυνση της δικτύωσης, της κινητικότητας, της συνεργασίας και των συμπράξεων μεταξύ των εθελοντικών οργανώσεων και άλλων τομέων στο πλαίσιο της Ε.Ε.
• Επιβράβευση και αναγνώριση των εθελοντικών δραστηριοτήτων – Δημιουργία κατάλληλων κινήτρων για τους πολίτες, τις επιχειρήσεις και τους εθελοντικούς οργανισμούς και επίτευξη μιας πιο συστηματικής αναγνώρισης του εθελοντισμού από τους διαμορφωτές της πολιτικής, τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών και από τους εργοδότες για τις ικανότητες και δεξιότητες που αναπτύσσει κανείς μέσω του εθελοντισμού
• Εξάπλωση της ενημέρωσης σχετικά με τις αξίες και τη σημασία του εθελοντισμού – Γενικότερη ενημέρωση του κοινού σχετικά με τη σημασία του εθελοντισμού ως τρόπου έκφρασης της συμμετοχής του πολίτη και ως παραδείγματος διεθνικής δραστηριότητας που συμβάλλει στην προώθηση ζητημάτων κοινού ενδιαφέροντος για όλα τα Κράτη Μέλη, όπως η αρμονική κοινωνική ανάπτυξη και η οικονομική συνοχή.