Προτεινόμενα θέματα πανελληνίων 2013 (Έκθεση: Εθελοντισμός-δίκτυα εθελοντικής δράσης) / SOS θέματα 2013

ΚΕΙΜΕΝΟ

Ο εθελοντισμός είναι μια πράξη μέσα από την οποία οι άνθρωποι αποκτούν  νέες δεξιότητες και βοηθούνται να είναι ενεργοί πολίτες στην κοινότητα τους. Ο εθελοντισμός δεν έχει πλαίσια και όρια, είναι ένα κοινωνικό φαινόμενο που μπορεί να πάρει διάφορες μορφές και διαστάσεις με βάσει τις αξίες, αρχές και την κοινωνικό -οικονομική και πολιτισμική πραγματικότητα της κοινωνίας.
Οι εθελοντές προέρχονται από οποιοδήποτε κοινωνικό-οικονομικό στρώμα της κοινωνίας. Αν λάβουμε υπόψη ότι ένας εθελοντής μπορεί να είναι οποιασδήποτε ηλικίας, οικονομικής κατάστασης, ακαδημαϊκού υπόβαθρου, τότε μπορούμε εύκολα να ισχυριστούμε ότι σχεδόν όλοι οι πολίτες μπορούν να είναι υποψήφιοι εθελοντές. 

Εθελοντής είναι ο πολίτης εκείνος που προσφέρει ανιδιοτελώς τον ελεύθερο του χρόνο ή τη γνώση του για χρήσιμες δράσεις προς όφελος άλλων, χωρίς να περιμένει αντάλλαγμα. Με αυτή την έννοια ο εθελοντισμός ταυτίζεται με τη φιλανθρωπία, όπως χρησιμοποιήθηκε κατά την κλασική εποχή κυρίως για να αποδώσει μια καινούργια αρετή, την αγάπη για το συνάνθρωπο. Η διαφορά ανάμεσα στον εκπαιδευμένο εθελοντή και στην παλιά έννοια της φιλανθρωπίας είναι ότι ο εθελοντής αντιμετωπίζει τα άτομα στα οποία προσφέρει εθελοντική εργασία, όχι με οίκτο αλλά σαν άτομα ισότιμα, τα οποία περνούν δυσκολίες και στα οποία μπορεί να προσφέρει.

Εθελοντισμός είναι η μη αμειβόμενη και δίχως επαγγελματική εξέλιξη δραστηριοποίηση των πολιτών. Μια δραστηριοποίηση που αποβλέπει στην ευημερία του συνανθρώπου, της κοινότητας και της κοινωνίας γενικότερα. Δεν περιορίζεται όμως  μόνο στην παροχή ανιδιοτελούς κοινωνικού έργου. Ο εθελοντισμός  αφορά μια φιλοσοφία  ζωής με ιδιαίτερες αξίες, όπως η φιλανθρωπία, η αλληλεγγύη, η κοινωνική δικαιοσύνη και η κοινωνική συμμετοχή. Αφορά, εν τέλει, μια στάση ζωής.
Oι εθελοντές προσεγγίζονται και θεωρούνται περισσότερο συνεργάτες παρά φιλάνθρωποι. Εντάσσονται στη λειτουργία των υπηρεσιών και των προγραμμάτων κάποιου οργανισμού, αναλαμβάνουν εξειδικευμένους ρόλους, συναλλάσσονται με τα μέλη του προσωπικού και τα άτομα.
Η προσφορά εθελοντικής υπηρεσίας, έχει πολλές μορφές δράσης: συνοδεία, βοήθεια στο σπίτι, εμψύχωση, πρόληψη, δωρεά αίματος, μεταφορά ασθενών, επανένταξη, τηλεφωνική ακρόαση, εξειδικευμένες και επαγγελματικές παροχές, υγειονομικές φροντίδες, ψυχαγωγία, κοινωνική γραμματεία, νομική βοήθεια κ.λπ.

Υπάρχουν και άλλες μορφές εθελοντισμού. Ο διεθνής εθελοντισμός,  ως προσφορά αλληλεγγύης και γνώσης στις χώρες του Τρίτου κόσμου ή ανθρωπιστικών υπηρεσιών στις ζώνες πολεμικών συγκρούσεων. Σε ανάπτυξη βρίσκεται, επίσης, ο περιβαλλοντικός εθελοντισμός, μέσω της ανάπτυξης πρωτοβουλιών για την προστασία ή αποκατάσταση του οικοσυστήματος. Τέλος, υπάρχει ο πολιτιστικός εθελοντισμός, η οργάνωση από νεανικές ιδίως εθελοντικές οργανώσεις πολιτιστικών θεατρικών, μουσικών και κοινωνικών δραστηριοτήτων. H εθελοντική δράση, γενικότερα, αποτελεί μαθησιακή-μορφωτική λειτουργία. Eνισχύει την απόκτηση κοινωνικών, επικοινωνιακών και επαγγελματικών δεξιοτήτων και αναπτύσσει νέες ικανότητες. Eνδυναμώνει και δίνει νέο περιεχόμενο στη ζωή των ατόμων. Aυξάνει τη δυνατότητα ενεργούς συμμετοχής των νέων στη ζωή και την εργασία. Aποτελεί εν δυνάμει χώρο ανάπτυξης νέων κοινωνικών υπηρεσιών, αυξάνοντας την απασχόληση.

ΘΕΜΑΤΑ
Α. Να γράψετε την περίληψη του κειμένου σε 120 περίπου λέξεις (Μον. 25)

Β1 Να βρείτε τη δομή και τον τρόπο ανάπτυξης της τελευταίας παραγράφου του κειμένου (Μον. 8)

Β2 Με ποια συλλογιστική μέθοδο αναπτύσσεται η παράγραφος «Εθελοντισμός είναι η μη αμειβόμενη... Αφορά, εν τέλει, μια στάση ζωής.»  (Μον. 7)

Β3. Ποιο ρόλο διαδραματίζουν στη συνοχή του κειμένου οι τονιζόμενες λέξεις: Αν, όμως, όπως, επίσης, Τέλος (Μον. 5) 

Β4. Να γράψετε ένα συνώνυμο για καθεμία από τις παρακάτω υπογραμμισμένες λέξεις: πράξη, υπόβαθρου, ταυτίζεται, ανιδιοτελούς, λειτουργία (Μον. 5)

Β5. Να αναπτύξετε σε μία παράγραφο 100 περίπου λέξεων το περιεχόμενο της φράσης «Eνδυναμώνει (ο εθελοντισμός) και δίνει νέο περιεχόμενο στη ζωή των ατόμων» (Μον. 10)  

Γ. Ο Δήμος σας διοργανώνει μια ημερίδα με θέμα «εθελοντισμός και πολιτισμός». Στο τέλος των εισηγήσεων ακολουθεί μια ανοιχτή συζήτηση. Παίρνετε τον λόγο και α) προσπαθείτε να πείσετε - ευαισθητοποιήσετε - κινητοποιήσετε τους ακροατές για την ανάγκη ανάληψης εθελοντικών δράσεων στο πλαίσιο της τοπικής κοινωνίας και β) αναφέρεστε στην στάση που πρέπει να κρατήσουν οι τοπικές-δημοτικές αρχές, προκειμένου να ενισχύσουν αυτές τις δράσεις. (Μον. 40)

Καλή επιτυχία
Βασίλης Πρασσάς