Κείμενο
[Οι «συνομιλίες της απουσίας» στους χώρους κοινωνικής δικτύωσης]
Η ολοένα και αυξανόμενη χρήση του κυβερνοχώρου δείχνει ότι το διαδίκτυο
ανταποκρίνεται στις ανάγκες επικοινωνίας των νέων, γιατί τους επιτρέπει να
περνούν μεγάλο μέρος της ημέρας τους συνομιλώντας με γνωστούς και άγνωστους
συνομηλίκους. Αλλά αυτή η διαδικτυακή λάμψη οδηγεί ορισμένους νέους - συνήθως
αυτούς που έχουν δύσκολες σχέσεις στην πραγματική ζωή – να αναπτύξουν
επικίνδυνες συνάφειες με άγνωστους ανθρώπους ή να υποστούν διαδικτυακή
κακοποίηση.
Σταδιακά, το διαδίκτυο εξελίσσεται σε μια πολυπληθή, εικονική, παγκόσμια
«περαντζάδα», αντικαθιστώντας όλο και περισσότερο την παραδοσιακή βόλτα στην
πλατεία. Οι χώροι κοινωνικής δικτύωσης, όπως π.χ. το FaceBook, αντικαθιστούν τη
χαμένη αίσθηση του ανήκειν σε μια κοινότητα και προσφέρουν τα αναγκαία
κοινωνικά «χάδια» και σημάδια αναγνώρισης της ύπαρξης. Οι νέοι έχοντας αφήσει το
φυσικό τους σώμα πίσω στον πραγματικό χώρο υπερβαίνουν τα όρια και τους
περιορισμούς τους (συμπεριλαμβανομένου και του βιολογικού τους φύλου) και
πειραματίζονται με διαφορετικές ταυτότητες και προσωπικότητες. Ταυτόχρονα,
παραμένουν παγιδευμένοι σε εικονικές σχέσεις, που είναι ασφαλείς, ακριβώς επειδή
είναι ελεγχόμενες. Εάν κάποτε συναντηθούν στον πραγματικό χωρο-χρόνο, δηλαδή
ζωντανά με τον φίλο που απόκτησαν στο διαδίκτυο, συνήθως απογοητεύονται,
ακριβώς επειδή η πραγματικότητα σχεδόν πάντοτε ματαιώνει τη φαντασίωση. Έτσι,
για να βρει ο χρήστης ανακούφιση, επιστρέφει τις περισσότερες φορές στην ασφάλεια
του εικονικού, περνώντας όλο και πιο πολλές ώρες μπροστά στην οθόνη του.
Αυτές οι «συνομιλίες της απουσίας» ανακουφίζουν από τις δυσκολίες της
πραγματικής ζωής, αλλά είναι πιθανό να τροποποιούν καθοριστικά τον ψυχισμό. Σε
αρκετές έρευνες, η ηλεκτρονικά διαμεσολαβημένη επικοινωνία στους νέους έχει
συνδεθεί με αυξημένη κατάθλιψη, μοναξιά και αποξένωση, με αποτέλεσμα να γίνεται
λόγος για ένα νέο αναδυόμενο προφίλ: όλο και περισσότεροι νέοι σήμερα νιώθουν
θλιμμένοι, μόνοι και αποξενωμένοι και τείνουν να απορροφώνται σε διαδικτυακές
Στη διάρκεια της εφηβείας, ειδικότερα, οι διαδικτυακές συναντήσεις φαίνεται
να λειτουργούν παράλληλα και συμπληρωματικά με τις πραγματικές. Το γεγονός
αυτό υπαγορεύει να εξετάσουμε αυτές τις δύο διαφορετικού τύπου δραστηριότητες,
την «ψηφιακή» και την «πραγματική», σε συνδυασμό μεταξύ τους. Είναι πιθανό να
αλληλεπιδρούν και να δρουν συμπληρωματικά, επηρεάζοντας η μία την άλλη, έως
ότου καταλήξουν σαν συγκοινωνούντα δοχεία σε μία ομοιοστατική κατάσταση, η οποία ενδεχομένως μετατρέπει τους τρόπους του επικοινωνείν και του σχετίζεσθαι των σημερινών εφήβων.
Δεν μπορούμε να αγνοήσουμε τα ευρήματα διεθνών ερευνών, σύμφωνα με τα
οποία η χρήση του διαδικτύου από κοινού με την παρακολούθηση τηλεόρασης και
την τηλεφωνική συνομιλία αποτελούν τυπική συμπεριφορά για το 87% των εφήβων.
Στη χώρα μας, σύμφωνα με το Παρατηρητήριο για την Κοινωνία της Πληροφορίας,
το 90% των ατόμων ηλικίας 16-20 ετών χρησιμοποιεί το διαδίκτυο, ενώ το 66% του
παραπάνω ποσοστού ασχολείται με διαδικτυακές δραστηριότητες καθημερινά.
Α. Σιδηροπούλου (2010). Ποιοτική διερεύνηση της ψυχολογικής πτυχής της
σχέσης των εφήβων με το διαδίκτυο: Χρήση, στάσεις και ανάγκες. Έρευνα.
Πανεπιστήμιο Αθήνας: Τμήμα Επικοινωνίας και Μέσων Μαζικής
Ενημέρωσης (διασκευή).
ΘΕΜΑΤΑ
Α. (Μονάδες 20)
Α. Να γράψετε την περίληψη του κειμένου σε 80 – 100 λέξεις.
(μονάδες 20)
Β. (Μονάδες 15)
B1. Τι εννοεί η ερευνήτρια όταν αναφέρεται στις «συνομιλίες της απουσίας»; Να
αναπτύξετε την απάντησή σας σε μία παράγραφο (60 – 80 λέξεις).
(μονάδες 10)
B2. Να γράψετε έναν πλαγιότιτλο αντίστοιχα για κάθε παράγραφο του κειμένου.
(μονάδες 5)
Γ. (Μονάδες 15)
Γ1. Να γράψετε μία πρόταση για καθεμιά από τις ακόλουθες λέξεις/φράσεις του
κειμένου (επισημαίνονται και στο κείμενο με έντονη γραφή), έτσι ώστε να
γίνεται φανερή η σημασία τους: ανάγκες επικοινωνίας, ταυτότητες,
αποξένωση, διαδικτυακές περιπλανήσεις, υπαγορεύει (μπορείτε να
διαφοροποιήσετε τον γραμματικό τύπο, δηλαδή την πτώση, τον αριθμό, το
γένος, το ρηματικό πρόσωπο, το ρηματικό χρόνο κ.λπ.).
(μονάδες 10)
Γ2α . «Εάν κάποτε συναντηθούν στον πραγματικό χωρο-χρόνο, δηλαδή ζωντανά
με τον φίλο που απόκτησαν στο διαδίκτυο, συνήθως απογοητεύονται»:
Στην παραπάνω περίοδο λόγου η ερευνήτρια χρησιμοποιεί μία αναφορική
πρόταση. Αφού την εντοπίσετε, να την εντάξετε είτε στην κατηγορία των
ονοματικών προσδιοριστικών είτε των ονοματικών παραθετικών προτάσεων, με
βάση τη σημασία που αποκτά η πρόταση από τα συμφραζόμενα.
(μονάδες 2)
Γ2β. Να αιτιολογήσετε την επιλογή σας.
(μονάδες 3)
Δ. Να γράψετε ένα κείμενο 400 περίπου λέξεων, το οποίο πρόκειται να δημοσιευτεί στη σχολική σας εφημερίδα και στο οποίο α) θα εκθέτετε την άποψη σας για το πως οι χώροι κοινωνικής δικτύωσης επηρεάζουν το λόγο των νέων και β) πως θα πρέπει ο νέος να χρησιμοποιεί τα δίκτυα αυτά..
(μονάδες 30)
[Οι «συνομιλίες της απουσίας» στους χώρους κοινωνικής δικτύωσης]
Η ολοένα και αυξανόμενη χρήση του κυβερνοχώρου δείχνει ότι το διαδίκτυο
ανταποκρίνεται στις ανάγκες επικοινωνίας των νέων, γιατί τους επιτρέπει να
περνούν μεγάλο μέρος της ημέρας τους συνομιλώντας με γνωστούς και άγνωστους
συνομηλίκους. Αλλά αυτή η διαδικτυακή λάμψη οδηγεί ορισμένους νέους - συνήθως
αυτούς που έχουν δύσκολες σχέσεις στην πραγματική ζωή – να αναπτύξουν
επικίνδυνες συνάφειες με άγνωστους ανθρώπους ή να υποστούν διαδικτυακή
κακοποίηση.
Σταδιακά, το διαδίκτυο εξελίσσεται σε μια πολυπληθή, εικονική, παγκόσμια
«περαντζάδα», αντικαθιστώντας όλο και περισσότερο την παραδοσιακή βόλτα στην
πλατεία. Οι χώροι κοινωνικής δικτύωσης, όπως π.χ. το FaceBook, αντικαθιστούν τη
χαμένη αίσθηση του ανήκειν σε μια κοινότητα και προσφέρουν τα αναγκαία
κοινωνικά «χάδια» και σημάδια αναγνώρισης της ύπαρξης. Οι νέοι έχοντας αφήσει το
φυσικό τους σώμα πίσω στον πραγματικό χώρο υπερβαίνουν τα όρια και τους
περιορισμούς τους (συμπεριλαμβανομένου και του βιολογικού τους φύλου) και
πειραματίζονται με διαφορετικές ταυτότητες και προσωπικότητες. Ταυτόχρονα,
παραμένουν παγιδευμένοι σε εικονικές σχέσεις, που είναι ασφαλείς, ακριβώς επειδή
είναι ελεγχόμενες. Εάν κάποτε συναντηθούν στον πραγματικό χωρο-χρόνο, δηλαδή
ζωντανά με τον φίλο που απόκτησαν στο διαδίκτυο, συνήθως απογοητεύονται,
ακριβώς επειδή η πραγματικότητα σχεδόν πάντοτε ματαιώνει τη φαντασίωση. Έτσι,
για να βρει ο χρήστης ανακούφιση, επιστρέφει τις περισσότερες φορές στην ασφάλεια
του εικονικού, περνώντας όλο και πιο πολλές ώρες μπροστά στην οθόνη του.
Αυτές οι «συνομιλίες της απουσίας» ανακουφίζουν από τις δυσκολίες της
πραγματικής ζωής, αλλά είναι πιθανό να τροποποιούν καθοριστικά τον ψυχισμό. Σε
αρκετές έρευνες, η ηλεκτρονικά διαμεσολαβημένη επικοινωνία στους νέους έχει
συνδεθεί με αυξημένη κατάθλιψη, μοναξιά και αποξένωση, με αποτέλεσμα να γίνεται
λόγος για ένα νέο αναδυόμενο προφίλ: όλο και περισσότεροι νέοι σήμερα νιώθουν
θλιμμένοι, μόνοι και αποξενωμένοι και τείνουν να απορροφώνται σε διαδικτυακές
Στη διάρκεια της εφηβείας, ειδικότερα, οι διαδικτυακές συναντήσεις φαίνεται
να λειτουργούν παράλληλα και συμπληρωματικά με τις πραγματικές. Το γεγονός
αυτό υπαγορεύει να εξετάσουμε αυτές τις δύο διαφορετικού τύπου δραστηριότητες,
την «ψηφιακή» και την «πραγματική», σε συνδυασμό μεταξύ τους. Είναι πιθανό να
αλληλεπιδρούν και να δρουν συμπληρωματικά, επηρεάζοντας η μία την άλλη, έως
ότου καταλήξουν σαν συγκοινωνούντα δοχεία σε μία ομοιοστατική κατάσταση, η οποία ενδεχομένως μετατρέπει τους τρόπους του επικοινωνείν και του σχετίζεσθαι των σημερινών εφήβων.
Δεν μπορούμε να αγνοήσουμε τα ευρήματα διεθνών ερευνών, σύμφωνα με τα
οποία η χρήση του διαδικτύου από κοινού με την παρακολούθηση τηλεόρασης και
την τηλεφωνική συνομιλία αποτελούν τυπική συμπεριφορά για το 87% των εφήβων.
Στη χώρα μας, σύμφωνα με το Παρατηρητήριο για την Κοινωνία της Πληροφορίας,
το 90% των ατόμων ηλικίας 16-20 ετών χρησιμοποιεί το διαδίκτυο, ενώ το 66% του
παραπάνω ποσοστού ασχολείται με διαδικτυακές δραστηριότητες καθημερινά.
Α. Σιδηροπούλου (2010). Ποιοτική διερεύνηση της ψυχολογικής πτυχής της
σχέσης των εφήβων με το διαδίκτυο: Χρήση, στάσεις και ανάγκες. Έρευνα.
Πανεπιστήμιο Αθήνας: Τμήμα Επικοινωνίας και Μέσων Μαζικής
Ενημέρωσης (διασκευή).
ΘΕΜΑΤΑ
Α. (Μονάδες 20)
Α. Να γράψετε την περίληψη του κειμένου σε 80 – 100 λέξεις.
(μονάδες 20)
Β. (Μονάδες 15)
B1. Τι εννοεί η ερευνήτρια όταν αναφέρεται στις «συνομιλίες της απουσίας»; Να
αναπτύξετε την απάντησή σας σε μία παράγραφο (60 – 80 λέξεις).
(μονάδες 10)
B2. Να γράψετε έναν πλαγιότιτλο αντίστοιχα για κάθε παράγραφο του κειμένου.
(μονάδες 5)
Γ. (Μονάδες 15)
Γ1. Να γράψετε μία πρόταση για καθεμιά από τις ακόλουθες λέξεις/φράσεις του
κειμένου (επισημαίνονται και στο κείμενο με έντονη γραφή), έτσι ώστε να
γίνεται φανερή η σημασία τους: ανάγκες επικοινωνίας, ταυτότητες,
αποξένωση, διαδικτυακές περιπλανήσεις, υπαγορεύει (μπορείτε να
διαφοροποιήσετε τον γραμματικό τύπο, δηλαδή την πτώση, τον αριθμό, το
γένος, το ρηματικό πρόσωπο, το ρηματικό χρόνο κ.λπ.).
(μονάδες 10)
Γ2α . «Εάν κάποτε συναντηθούν στον πραγματικό χωρο-χρόνο, δηλαδή ζωντανά
με τον φίλο που απόκτησαν στο διαδίκτυο, συνήθως απογοητεύονται»:
Στην παραπάνω περίοδο λόγου η ερευνήτρια χρησιμοποιεί μία αναφορική
πρόταση. Αφού την εντοπίσετε, να την εντάξετε είτε στην κατηγορία των
ονοματικών προσδιοριστικών είτε των ονοματικών παραθετικών προτάσεων, με
βάση τη σημασία που αποκτά η πρόταση από τα συμφραζόμενα.
(μονάδες 2)
Γ2β. Να αιτιολογήσετε την επιλογή σας.
(μονάδες 3)
Δ. Να γράψετε ένα κείμενο 400 περίπου λέξεων, το οποίο πρόκειται να δημοσιευτεί στη σχολική σας εφημερίδα και στο οποίο α) θα εκθέτετε την άποψη σας για το πως οι χώροι κοινωνικής δικτύωσης επηρεάζουν το λόγο των νέων και β) πως θα πρέπει ο νέος να χρησιμοποιεί τα δίκτυα αυτά..
(μονάδες 30)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου