Ο ρόλος της ερώτησης
μπορεί να είναι διττός:
1.
Αφενός έχει οργανωτικό ρόλο, υπηρετεί δηλαδή τις ανάγκες συνοχής και
συνεκτικότητας, λειτουργώντας ως συνοχικός δεσμός:
α)
εισαγωγής στο Θεματικό Κέντρο και λειτουργεί ως δείκτης πλαισίου.
Είναι οι ερωτήσεις που θέτει ο πομπός στην αρχή του κειμένου για να «εισέλθει»
στο Θεματικό Κέντρο του κειμένου του, το θέμα δηλαδή που πρόκειται να
διαπραγματευτεί-αναλύσει (ενδέχεται να είναι διαδοχικές και κλιμακωτές). Π.χ.
«Πόσο ήσυχοι μπορούμε να κοιμόμαστε όταν καθημερινά εκατοντάδες παιδιά
πεθαίνουν από την πείνα;»
β)
εισαγωγής στους Θεματικούς Άξονες που πρόκειται να διερευνήσει επί του
Θεματικού Κέντρου και λειτουργεί ως δείκτης πλαισίου. Διατυπώνονται
αμέσως μετά την αναφορά του Θεματικού Κέντρου (π.χ. Πού οφείλεται, όμως το χ
και πώς μπορούμε να το αντιμετωπίσουμε;)
γ)
μετάβασης από μια κειμενική ενότητα σε άλλη, π.χ. μεταξύ περιόδων,
παραγράφων ή ευρύτερων ενοτήτων (Πρόλογος, Κύριο Μέρος, Επίλογος) ή υποενοτήτων
(αιτίες, συνέπειες, κ.λπ.) και λειτουργεί ως δείκτης μετάβασης
2.
Αφετέρου μπορεί να έχει και επικοινωνιακό ρόλο, υπηρετώντας τις
νοηματικές, «διαπροσωπικές» (εκφράζει τη σχέση και την εμπλοκή του πομπού
και του δέκτη του στην κειμενική διεπίδραση) και υφολογικές ανάγκες
του κειμένου. Ειδικότερα, μπορεί να:
α)
δίνει έμμεσα μια πληροφορία, π.χ. «πού οφείλεται η έξαρση του χ;»
(πληροφορία-δεδομένο: η έξαρση του χ)
β)
προετοιμάζει για μια άμεση πληροφορία,
μέσω της απάντησης που ακολουθεί
γ)
δίνει έμφαση στην αυτονόητη απάντηση (ρητορικές ερωτήσεις),
λειτουργώντας ως δείκτης έμφασης
δ)
δίνει «τροφή» για σκέψη και προβληματισμό στους δέκτες
ε)
λειτουργεί ως δείκτης στάσης, μέσα από την ερώτηση προκύπτει η προσωπική
στάση, κάποιο προσωπικό σχόλιο ή κάποιο συναίσθημα του πομπού (διαφωνία, αμφισβήτηση, συμφωνία,
ειρωνεία, θαυμασμός…)
δ)
λειτουργεί ως δείκτης σχέσης ή εμπλοκής του δέκτη στην κειμενική διαδικασία, π.χ. «ποιος
διαφωνεί με τη σοβαρότητα του προβλήματος;»
ε) προσδίδει στο
ύφος (λόγο) αμεσότητα, ζωντάνια, παραστατικότητα, ζωηρότητα, συνομιλητό-διαλογικό τόνο, θεατρικότητα
στ) ευαισθητοποιεί,
παρακινεί, διεγείρει συναισθήματα, π.χ. …, προβληματίζει τους δέκτες
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου