Κριτήριο Αξιολόγησης Β΄ Γυμνασίου / 5η Ενότητα

Α. ΚΕΙΜΕΝΟ
ΗΛΙΑΣ ΖΟΡΖΟΣ - Επάγγελμα: κλαδευτής
Μια ζωή στα αμπέλια, φροντίζει τις κουλούρες σαν παιδιά του. Ένας από τους πιο παλιούς κλαδευτές της Σαντορίνης μάς διηγείται την ιστορία του
Της Μαρίας Χαψούλα (προσαρμοσμένο)
Είναι 67 ετών, απλός, γνήσιος και καλόκαρδος Σαντορινιός. «Δουλεύω στα χωράφια σχεδόν απ' την κοιλιά της μάνας μου», λέει με καμάρι ο κύριος Ηλίας Ζόρζος. «Είμαι καλός αμπελουργός και την εμπειρία μου την έχω αποκτήσει από την πράξη».
Με περηφάνια μάς εξιστορεί και πώς ο προπάππος του έφτιαξε κάναβες για να έχει τη δική του παραγωγή σε τσίπουρο και κρασί. Μας εξήγησε ότι αν και ο πατέρας του ήταν «μάστορας» στα χωράφια, εκείνος είχε καταλάβει από πολύ μικρός ότι το μέλλον ήταν τα αμπέλια. «Είμαι μέσα στα χωράφια όλη μου τη ζωή. Αν και τώρα γέρασα, παλεύω ακόμη όσο μπορώ. Εξήντα επτά ολόκληρα χρόνια καθημερινά εκεί, αλλά δεν γκρινιάζω».
Ο κύριος Ηλίας, εξασκώντας το επάγγελμα του κλαδευτή, μεγάλωσε και σπούδασε τα παιδιά του, τα προίκισε «και έχω κρατήσει κάτι και στην άκρη, ένα κομπόδεμα για την κακιά την ώρα».
Θυμάται πώς φόρτωναν παλιά τα γαϊδουράκια, πηγαινοέρχονταν και μετέφεραν μέσα σε τουλούμια τα σταφύλια και τα κρασιά στο Αθηνιό, για να τα φορτώσουν στα καράβια για την Κωνσταντινούπολη, τη Μάλτα και τη Ρωσία. Μονάδα μέτρησης τότε ήταν τα βουτσιά, τα τουλούμια. Ένα βουτσί σήμερα αντιστοιχεί σε ενάμιση μπουκάλι κρασί. Τα τουλούμια φτιάχνονταν από δέρματα ζώων, τα οποία αφού τα καθάριζαν, τα έβαζαν στο αλάτι για να σφίξουν και να είναι ανθεκτικά.
Αυτό όμως που έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον είναι ο τρόπος κλαδέματος της γνωστής πια σε όλους κουλούρας. Όπως μας εξηγεί ο κύριος Ηλίας: «Τρεις φορές περισσότερος χρόνος απαιτείται για να κλαδευτούν οι αμπελιές σε σχήμα κουλούρας». Η Ευρωπαϊκή Ένωση επιδοτεί μάλιστα τους παραγωγούς στη Σαντορίνη ώστε να διατηρήσουν αυτόν το μοναδικό και ταυτόχρονα παραδοσιακό τρόπο κλαδέματος. Τα εργαλεία που χρησιμοποιούν οι κλαδευτές είναι απλά: μια μαχαίρα και μια ψαλίδα. Για να προστατεύσουν τα χέρια τους από τα γδαρσίματα τα δένουν με γάζες ή με πανιά.
Το κλάδεμα της κουλούρας μπορεί να γίνει με δύο τρόπους. «Κλαδεύουμε την αμπελιά σχηματίζοντας γύρω-γύρω μικρά κουλουράκια. Όσο πιο μικρά, τόσο καλύτερα. Τα δένουμε χαμηλά ώστε να τα βλέπει ο ήλιος αλλά να μην τα απειλεί ο αέρας. Κάτω από την αμπελιά στηρίζουμε πέτρες ώστε να μην ακουμπήσουν κάτω τα

Β. ΑΣΚΗΣΕΙΣ

1) Πώς έμαθε το επάγγελμα του κλαδευτή ο κ. Ηλίας και τι κατόρθωσε ασκώντας αυτό;
Μονάδες 2,5

2) Να αναγνωρίσετε το βαθμό στον οποίο βρίσκονται τα επίθετα: απλός, καλός, πολύ μικρός, ανθεκτικά, περισσότερος και να σχηματίσετε τους άλλους βαθμούς.
Μονάδες 2,5

3) Στην πρόταση «Τρεις φορές περισσότερος χρόνος απαιτείται για να κλαδευτούν οι αμπελιές σε σχήμα κουλούρας» να βρείτε τον α΄, το συγκριτικό και τον β΄ όρο σύγκρισης.

Μονάδες 2,5

4) Στις σύνθετες λέξεις καλόκαρδος, αμπελουργός, καθημερινά, κομπόδεμα, πηγαινοέρχονταν να βρείτε το β΄ συνθετικό και να πείτε τι μέρος του λόγου είναι.

Μονάδες 2,5

Γ. ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΛΟΓΟΥ

Μέσα στην τάξη σας συζητάτε, με αφορμή το παραπάνω κείμενο, για τα κριτήρια βάσει των οποίων οι άνθρωποι επιλέγουν το επάγγελμά τους. Παίρνεται το λόγο και παρουσιάζετε τα κριτήρια με τα οποία εσείς έχετε επιλέξει ή σκέφτεστε να επιλέξετε το επάγγελμα που θα θέλατε να ασκήσετε.

Μονάδες 10