Πρόβλημα με τη βαθμολόγηση του Β2.α θέματος της Νεοελληνικής Γλώσσας των πανελληνίων 2013

Υπάρχει "ζήτημα" όσον αφορά στο Β2. α (Τα δομικά στοιχεία της παραγράφου).

Από ό,τι πληροφορούμαι η Επιτροπή Εξετάσεων στο Β2.α θέμα δίνει την τελευταία Περίοδο («Η υπεφίαλη … υπάρξεως.») της τρίτης παραγράφου ως Κατακλείδα, και μάλιστα ως "καθαρή Κατακλείδα", αφαιρώντας μάλιστα 2 μόρια (στα 3) από μαθητές που όντας "ψαγμένοι" κατέληξαν πως η τελευταία περίοδος δεν είναι καθαρή μορφή Κατακλείδας.

Η τελευταία αυτή περίοδος, θεωρώ, αποτελεί κατά βάση το Συμπέρασμα του β΄ σκέλους του αντιθετικού συλλογισμού που αναπτύσσεται στις Λεπτομέρειες, δηλαδή του συλλογισμού που συνίσταται:

• στις προκείμενες «Από την άλλη: 1. σφραγίζει την ιστορική του πορεία με πολέμους και αγριότητες, 2. θεοποιεί τα υλικά αγαθά, 3. συντηρεί την αδικία και τις ανισότητες, 4. ελάχιστα σέβεται τις πολλαπλές εκφράσεις της ζωής και 5. ενώ η φύση και οι θάλασσες του πλανήτη είναι συχνά τα θύματα των συμφερόντων του» και:

• στο Συμπέρασμα: «Η υπερφίαλη αυτή στάση του ανθρώπου έχει αλλοιώσει έτσι ένα θαυμαστό περιβάλλον».

Και αυτό δηλώνεται ρητά με το επίθετο «Η υπερφίαλη» (=αλαζονική), την προσδιοριστική φράση «αυτή στάση» και το συμπερασματικό "έτσι", τα οποία δεν αφήνουν περιθώρια να θεωρηθεί η Περίοδος αυτή ούτε ως συγκεφαλαίωση των Λεπτομερειών, διότι το α΄ σκέλος της αντίθεσης «Από την μια είναι ικανός…και στην τέχνη» δεν εντάσσεται μέσα στο σκεπτικό της (μένει τότε μετέωρο) και ούτε βέβαια να θεωρηθεί ως επιβεβαίωση της Θεματικής Πρότασης, η οποία αναφέρεται στην «αποκάλυψη της διπλής υπόστασης» του ανθρώπου (η οποία και αναλύεται στις Λεπτομέρειες). Άρα, δεν μπορεί να θεωρηθεί ως «καθαρή-κλασική» Κατακλείδα, έτσι όπως διδάσκεται και στα σχολικά εγχειρίδια (Περίοδος Κατακλείδα = η περίοδος όπου γίνεται συγκεφαλαίωση και επιβεβαίωση του σκεπτικού της Θεματικής Πρότασης)

Θα μπορούσε, μόνο και υπό προϋποθέσεις, να θεωρηθεί ότι λειτουργεί "εν είδει Κατακλείδας", δεδομένου ότι «θυμίζει» λίγο (έως ελάχιστα) τη Θεματική Πρόταση, όσον αφορά στην «τραγική αντίφαση».
 

Σε κάθε περίπτωση, η Επιτροπή Εξετάσεων οφείλει να δεχτεί -και να το καταστήσει αυτό σαφές στους βαθμολογητές- ως ορθή κάθε απάντηση των μαθητών, εφόσον δεν πρόκειται για μια σαφή και καθαρή περίπτωση Κατακλείδας και εφόσον η απάντηση τους είναι τεκμηριωμένη.

Βασίλης Πρασσάς, φιλόλογος στο 1ο Γυμνάσιο Ζακύνθου